Trong một hệ thống mạng lớn, việc triển khai nhiều DHCP Server ở từng VLAN sẽ gây tốn tài nguyên và khó quản lý. Vì vậy, ta dùng DHCP Relay Agent để chuyển tiếp yêu cầu cấp phát IP từ các thiết bị về một DHCP Server trung tâm. Bài viết này sẽ hướng dẫn cấu hình DHCP Relay Agent trên Router Cisco, có kèm LAB mô phỏng thực tế.
📘 1. DHCP Relay là gì?
DHCP Relay Agent là thiết bị trung gian chuyển tiếp yêu cầu cấp IP (DHCP Discover) từ các thiết bị mạng đến DHCP Server nằm ở mạng khác.
⚠️ DHCP là giao thức broadcast nên không thể vượt qua Router nếu không có DHCP Relay.
🖼️ 2. Mô hình LAB DHCP Relay
PC1 —— SW1 —————– R1 —— R2 (DHCP Server)
| |
VLAN 10 192.168.2.0/24
10.1.1.0/24
PC1 thuộc VLAN 10, cần IP động
DHCP Server đặt ở R2, mạng khác
R1 đóng vai trò DHCP Relay Agent
🧪 3. Cấu hình chi tiết DHCP Relay Agent
📌 Thông số hệ thống
|
Thiết bị |
Giao diện |
IP Address |
Vai trò |
|---|---|---|---|
|
PC1 |
— |
DHCP |
Máy trạm VLAN 10 |
|
SW1 |
— |
— |
Switch Layer 2 |
|
R1 |
G0/0.10 |
10.1.1.1/24 |
DHCP Relay (VLAN 10) |
|
R1 |
G0/1 |
192.168.2.1/24 |
Liên kết đến R2 |
|
R2 |
G0/0 |
192.168.2.2/24 |
DHCP Server |
🛠️ Bước 1: Cấu hình VLAN và trunk trên SW1
enable
configure terminal
vlan 10
name VLAN10
interface fa0/1
switchport mode access
switchport access vlan 10
interface fa0/24
switchport mode trunk
🛠️ Bước 2: Cấu hình Router R1 (Relay Agent)
enable
configure terminal
! Subinterface cho VLAN 10
interface g0/0.10
encapsulation dot1Q 10
ip address 10.1.1.1 255.255.255.0
interface g0/0
no shutdown
! Giao tiếp với R2
interface g0/1
ip address 192.168.2.1 255.255.255.0
no shutdown
! Cấu hình DHCP Relay (điểm quan trọng nhất)
interface g0/0.10
ip helper-address 192.168.2.2
🛠️ Bước 3: Cấu hình Router R2 (DHCP Server)
enable
configure terminal
interface g0/0
ip address 192.168.2.2 255.255.255.0
no shutdown
ip dhcp pool VLAN10
network 10.1.1.0 255.255.255.0
default-router 10.1.1.1
dns-server 8.8.8.8
! Loại trừ địa chỉ gateway
ip dhcp excluded-address 10.1.1.1
🛠️ Bước 4: Cấu hình PC1 nhận IP
Trong phần cấu hình IP của PC1 → chọn DHCP
Quan sát PC1 nhận IP từ dải 10.1.1.2 ~ 10.1.1.254 (cấp từ R2)
🔍 4. Kiểm tra và xác minh
Trên Router R1 (Relay):
show ip interface g0/0.10
Trên Router R2 (DHCP Server):
show ip dhcp binding
→ Xem IP đã cấp cho PC1
DHCP Relay là giải pháp lý tưởng cho các hệ thống mạng lớn, khi: DHCP Server không nằm chung mạng với client; Muốn tập trung quản lý IP tại một máy chủ. Với mô hình trên giúp bạn: Hiểu được khái niệm và vai trò của DHCP Relay; Cấu hình LAB thực hành chi tiết; Ứng dụng được lệnh ip helper-address trong thực tế.
