Subnet (subnetwork) là một phần con của một mạng IP lớn. Chia subnet giúp quản lý mạng hiệu quả hơn, giảm tải lưu lượng và nâng cao bảo mật. Thay vì sử dụng một mạng lớn với hàng ngàn thiết bị, người quản trị có thể chia nhỏ thành nhiều mạng con.
1. Cấu trúc địa chỉ IPv4
Một địa chỉ IPv4 gồm 32 bit, chia thành 4 octet (mỗi octet là 8 bit), ví dụ: 192.168.1.1
Subnet mask (mặt nạ mạng con) xác định phần nào là network, phần nào là host trong địa chỉ IP.
Ví dụ:
IP: 192.168.1.1
Subnet mask: 255.255.255.0 → /24 (24 bit cho phần mạng)
2. Các khái niệm cần nhớ khi chia subnet
Network address (Địa chỉ mạng): Đại diện cho toàn bộ subnet (host bits = 0)
Broadcast address (Địa chỉ quảng bá): Gửi dữ liệu đến tất cả thiết bị trong subnet (host bits = 1)
Host khả dụng: Các địa chỉ có thể cấp phát cho thiết bị (giữa network và broadcast)
4. Cách chia subnet – các bước cơ bản
Bước 1: Xác định yêu cầu
– Bạn cần bao nhiêu subnet?
– Mỗi subnet cần bao nhiêu host?
Bước 2: Dùng công thức
– Số subnet = 2^s (với s là số bit mượn thêm từ phần host)
– Số host/subnet = 2^h – 2 (trừ 2 địa chỉ: network & broadcast)
Bước 3: Mượn bit từ phần host
– Bắt đầu từ subnet mask mặc định (tùy lớp A/B/C)
– Mỗi bit mượn từ phần host giúp tăng số subnet, nhưng giảm số host/subnet
5. Ví dụ chia subnet
Ví dụ 1:
Bạn có mạng chưa chia (Major network) 192.168.1.0/24 (lớp C), muốn chia thành 4 mạng con
/24 = 255.255.255.0 → còn 8 bit host
Cần 4 subnet ⇒ 2^2 = 4 → mượn 2 bit từ phần host
Subnet mới: /26 = 255.255.255.192
Mỗi subnet có: 2^6 – 2 = 62 host
|
Subnet |
Dải IP khả dụng |
Broadcast |
|---|---|---|
|
192.168.1.0/26 |
192.168.1.1 – 192.168.1.62 |
192.168.1.63 |
|
192.168.1.64/26 |
192.168.1.65 – 192.168.1.126 |
192.168.1.127 |
|
192.168.1.128/26 |
192.168.1.129 – 192.168.1.190 |
192.168.1.191 |
|
192.168.1.192/26 |
192.168.1.193 – 192.168.1.254 |
192.168.1.255 |
Các subnet mask phổ biến
|
Subnet mask |
CIDR |
Số host khả dụng |
|---|---|---|
|
255.255.255.0 |
/24 |
254 |
|
255.255.255.128 |
/25 |
126 |
|
255.255.255.192 |
/26 |
62 |
|
255.255.255.224 |
/27 |
30 |
|
255.255.255.240 |
/28 |
14 |
|
255.255.255.248 |
/29 |
6 |
|
255.255.255.252 |
/30 |
2 |
Lưu ý khi chia subnet
– Không sử dụng địa chỉ network và broadcast để gán cho thiết bị.
– Hạn chế chia subnet quá nhỏ vì dễ gây khó khăn trong quản lý.
– Subnet mask càng lớn (số CIDR càng cao) thì số host càng ít.
Chia subnet là kỹ năng cơ bản và quan trọng trong thiết kế và vận hành hệ thống mạng. Nó giúp kiểm soát lưu lượng, nâng cao bảo mật và tiết kiệm tài nguyên địa chỉ IP. Nắm vững công thức và quy trình chia subnet sẽ giúp người quản trị chủ động hơn trong xây dựng hạ tầng mạng.
